اجزاء فرآورده:میوه زرشک(Berberis Vulgaris)  ، گلبرگ گل سرخ  (Rosa Damascena) ، طباشیر (Arundo  Donax ) ، تخم خیار(Cucumis Sativus) ، تخم خرفه (Portulaca Oleraceaa) ، تخم کدو ( Cucurbita Pepo

مواد مؤثره:آلکالوئید (Berberine – Berbamin – oxyacanthine)، تانن(Tannin)، اسانس (keton – Oleoptene – Stearopene – Geraniol) ساپونین، آنزیم پروتئولیتیک (Protease TtypsinInhillitor)، اسیداسکوربیک(Vitamin C)، کلیدونیک اسید(chelidonic acid)، اسیدسیتریک(citric acid)، اسید مالیک(malic acid)، رزین(resin)، پکتین(pectinic)،  املاح فسفات، منیزیم، آهن، آلومینیم، منگنز، کلسیم،  پتاسیم، سدیم، اسیدسالیسیلیک، گلیکوزید تلخ.

موارد مصرف:تقویت کننده کبد در کبد گرم بدون ماده. (تنظیم آنزیم های کبدی و تنظیم میزان ترشح صفرا، سیروز کبدی و هپاتیت حاد، کاهش عوارض سمی داروها و صفرا بر قوی.)

مقدار و طریقۀ مصرف:هر 8 ساعت 2عدد قرص با شربت سکنجبین میل شود.

عوارض جانبی: عارضه جانبی خاصی گزارش نشده است

نکات قابل توصیه: در مصرف متوالی بیش از 5 روز نباید مصرف شود.(فرآورده به صورت دوره ای،  5 روز مصرف شود و 5 روز مصرف نشود) در موارد حاد و شدید بیماری می توان دوز مصرف را در هر 8 ساعت تا 3 عدد قرص افزایش داد تا نتیجه مطلوب بدست آید. 

موارد منع مصرف: بارداری و شیردهی

آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر: زرشک مهمترین جزء فراورده است مطالعات نشان داده است که زرشک دارای خواص درمانی بی شماری از جمله محافظت از کبد و قند خون است و می تواند به عنوان گیاه دارویی برای درمان انواع آسیب ها مانند بیماری کبد ، درد کیسه صفرا و سنگ کیسه صفرا مورد استفاده قرار گیرد. ریشه زرشک نوعی ملین است که مجرای کبدی و مجاری سیستیک را باز می کند. عصاره خام زرشک و آلکالوئید مؤثر آن (بربرین) در سرکوب پراکسیداسیون لیپیدها در سلولهای کبدی دارای اثرات خوبی بوده که یک ترکیب امیدوارکننده در درمان استرس اکسیداتیو کبدی (hepatic oxidative stress) را پیشنهاد می کند.بربرین موجود در زرشک باعث کاهش لیپوژنز و تأثیرات مهاری بر پراکسیداسیون لیپیدها می شود. از این رو نتیجه می گیریم که از زرشک به عنوان مکمل های آنتی اکسیدانی در بیماری هایی مانند دیابت ، بیماری کبد و آترواسکلروز به عنوان پیشگیری یا درمان استفاده می شود.بربرین اصلی ترین آلکالوئید فعال با ساختار آتترابنزیل هیدروکسی کینولین است که در تمام قسمت های گیاه بخصوص ریشه ها یافت می شود. مقدار بربرین میوه در حدود 5/7 تا 7/7 درصد است. بربرین در دوزهای مورد استفاده در مطالعات بالینی سمی نیست و اثرات سمیت یا جهش زایی یا عوارض جانبی مشاهده نشده است.بربرین (Berberine)می تواند عملکرد کبد و ترشح صفرا را بهبود بخشد و باعث کاهش LDL شود. با توجه به خاصیت آنتی اکسیدانی عصاره و اثرات آن بر فعالیت آنزیم های کبدی ، می توان از عصاره گیاه  عملکرد آنزیمهای کبدی را بهبود بخشید.سایر ترکیبات پلی فنلی (Polyphenolic compounds) موجود در زرشک و سایر اجزاء فراورده، آنتی اکسیدانهای مهمی هستند. این ترکیبات ، به ویژه فلاونوئیدها، در برابر آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد و سموم موجود در کبد نیز تأثیر محافظتی بر روی کبد دارند. ساپونین ها با دارا بودن خواص بازکنندگی  مجاری، باعث کاربرد دارو در (jaundice obstructive) ایکتر انسدادی می گردندبا توجه به نقش حیاتی کبد من جمله؛ ریورز بسیاری از داروها  مانند سولفونامید، پنیسیلین، آمپیسیلین، اریترومایسین، شل کننده های عضلانی وریدی (کاربرد درآنستزی)، توسط کبد صورت میپذیرد،  فرآورده ی لیور، کبد را بطور مستقیم در محور اعمال ترشحی و دفعی اش تقویت کرده و بطور غیر مستقیم  در فانکشنال عروقی و متابولیک، این ارگان را حمایت می نماید.

اثر  فارماکولوژیک دارو از منظر مبانی طب سنتی:  این فرآورده به عنوان بهترین منضج صفرا، می تواند خلط مذبور را نرم و روان گرداند و از تشکیل خلط  اخلاط بد و فاسد (حاصل از آمیزش صفرا با سودا و تشکیل سوخته صفرا و اخلاط حاصل از سوختن صفرا و  تشکیل صفرای سوخته یا سودای محض و یا صفرای غیر طبیعی حاصل از آمیزش صفرا با بلغم و تشکیل  صفرای بلغمی) و ایجاد بیماری های  تابع،  نظیر جوش های صورت  از نوع گاورسی، اوزیما، کیست،  تب و.... جلوگیری نماید. در صورت تشکیل اخلاط فاسد، قادر است با تقویت نیروهای 4 گانه ی کبد، پروسه ی  تولید و مجزا سازی اخلاط را در کبد ساپورت نموده و صفرای زیادی را به کیسه صفرا گسیل داشته و صفرای  طبیعی را با خون در بدن به جریان در آورد.

برخی از مهمترین منابع:     

1-The canon of Medicine-Book 5- AVICENNA 2-GUYTON & HALL- Textbook of Medical physiology 3-pmc/A quick overview on some aspects of endocrinological and therapeutic effects of Berberis vulgaris L