اجزاء فرآورده: برگ و سرشاخه های گلدار اسطوخودوس،عسل، صمغ عربی
مواد مؤثره: اسانس(سینئول، اسیدایزووالریانیک، ژرانیول، بورنئول،ستن ، د-فنکون)، فلاونوئید، تانن،روغنهای اساسی (α-پینن ، کامپن ، β مییرن ، p-cymene ، لیمونن، سینوئل ، لینالول ، مونوترپن ، ترپنوئید ، لینالیل استات ، گرانیول ، بورنئول) ، فلاونوئید ، آلکالوئید ساپونین آنتول.
موارد مصرف: مفید در غم و وسواس سوداوی(با علائمی از قبیل اضطراب، دلهره، استرس، دلشورههاي ناگهاني و بسيار شديد، طپش قلب ناشي از اضطراب)
مقدار و طریقۀ مصرف: 3 الی 4 عدد قرص با نصف لیوان شربت ماء العسل یک ساعت قبل از خواب مصرف شود.
عوارض جانبی: در صورت بروز احساس نامطلوب (عطش و حالت تهوع) روزانه یک لیوان شربت سکنجبین میل شود.
نکات قابل توصیه: برای افراد با مزاج صفراوی حتما در کنار مصرف دارو، روزانه یک الی دو لیوان شربت سکنجبین مصرف شودو همچنین این فرآورده در دوز های بالاتر از مصارف درمانی و مصرف طولانی مدت می تواند ایجاد عطش، حالت تهوع نماید.
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر: اضطراب یکی از اختلالات روانپزشکی مطرح در دهه های اخیر است و تجویز اسطوخودوس به عنوان یک درمان مطرح شده است. به طور کلی ، اختلالات اضطرابی شامل ویژگی های ترس و اضطراب بیش از حد و همچنین اختلالات رفتاری مرتبط به طور مشترک می باشد. در حالی که ترس پاسخ عاطفی به یک تهدید قریب الوقوع است که با فعال شدن حاد سیستم خودمختار مشخص می شود ، اضطراب بیشتر به عنوان "پیش بینی یک تهدید آینده" توصیف می شود. در عمل بالینی ، روشهای مقدماتی درمان اضطراب عبارتند از: تغییر در شیوه زندگی ، درمان شناختی رفتاری (CBT) ، مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) یا مهارکننده های برگشت مجدد سروتونین-نوراپی نفرین (SNRIs). بنزودیازپین ها ، داروهای ضد اضطرابی بسیار موثری هستند ، اما استفاده از آنها می تواند منجر به عوارض جانبی مانند اختلال شناختی ، احساس شکست ، وابستگی ، قدرت تحمل نسبت به دارو ، برگشت اضطراب و سندرم قطع مصرف شود ، بنابراین گزینه مناسبی برای خط اول درمان محسوب نمی شوند.در آزمایشات فارماکودینامیکی داخل بدن ، اسطوخودوس اثرات آرام بخش نشان داده است. اثرات قابل توجهی اسانس اسطوخودوس و برخی از ترکیبات آن بر روی گیرنده های گابا داشته و اثر متقابل linalool با سیستم گلوتاماتژیک و گیرنده NMDA شرح داده شده است. چندین نویسنده نیزمعتقدند که خواص ضد اضطرابی اسطوخودوس ممکن است به این دلیل باشد که ترکیبات اصلی آن می توانند گیرنده NMDA را تحریک کرده و SERT را مهار کنند. همچنین اسانس اسطوخودوس کانالهای کلسیم وابسته به تنش را در سیناپتوزومهای ، نورونهای هیپوکامپ اولیه و ردههای سلولی خاص مهار می کند . مکانیسم عمل دیگر می تواند توسط گیرنده 5HT-1A در مناطق خاص (هیپوکامپ ، قشر سینگولات قدامی ، گوروس تمپورال) از طریق کاهش پتانسیل اتصال و انتشار باشد . این اثر با مهار کننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI ها) مشترک است ، اگرچه مکانیسم تولید این اثر بین این دو متفاوت است.
موارد منع مصرف: بارداری
اثر فارماکولوژیک دارو از منظر مبانی طب سنتی: از نقطه نظر مبانی طب سنتی؛ دراین عارضه، فکروپندار از مجرای طبیعی بیرون میرود زیرا مزاج گرم وخشک غالب، با روان مخالف است ودرصورت عدم درمان به مانیا تبدیل میشود چون ریشه ی هر دو سودای سوخته است. که این سودای مولد بیماری یا سودای غیرطبیعی است یا بلغمی است که از تراکم تبدیل به سودا شده یا خون است که از متراکم شدن زیاد یا پخته شدن بدون سوختن به ماده ی سودا تبدیل شده یا خلط صفراوی است که به منتهای درجه ی سوختگی رسیده هر نوع از انواع سودا که به مکان معینی از مغز راه یابند فکر و پندار را از مسیر نرمال خارج میکنند. این فرآورده قادر است مغز را از کلیه ی اخلاط فاسدپاکسازی نموده ومزاج معتدل مغز را که در آن ثبات و اعتدال در اندیشه و تفکر حاکم است بدان باز گرداند.
برخی از مهمترین منابع:
1-Holistic Mental Health- Revised: A Comparison of Traditional and Alternative for mental disorders DR. DAV ISANO
2-Sciencedirect/Effects of lavender on anxiety: A systematic review and meta-analysis/by D Donelli - 2019
نظرات کاربران